Khu lưu niệm Nguyễn Thị Định là một địa điểm đầy ý nghĩa, ghi dấu cuộc đời và sự nghiệp của vị nữ tướng anh hùng. Nơi đây không chỉ tôn vinh những đóng góp to lớn của bà đối với dân tộc, mà còn là điểm đến giúp du khách hiểu rõ hơn về cuộc sống và những hy sinh cao cả của một người phụ nữ kiên cường, dũng cảm trong thời kỳ kháng chiến. Hãy đến và trải nghiệm để cảm nhận sâu sắc hơn về sự vĩ đại của nữ tướng Nguyễn Thị Định.
1Giới thiệu đôi nét về Khu lưu niệm Nguyễn Thị Định
Để tưởng nhớ và tri ân công lao to lớn của nữ tướng Nguyễn Thị Định đối với cách mạng địa phương, vào tháng 12 năm 2000, tỉnh Bến Tre đã quyết định xây dựng Khu lưu niệm Nguyễn Thị Định, với tổng diện tích lên đến 15.000 mét vuông, và chính thức đưa vào hoạt động vào tháng 12 năm 2003. Khu lưu niệm tọa lạc tại quê hương của bà, nay là xã Lương Hòa, huyện Giồng Trôm, tỉnh Bến Tre, cách trung tâm thành phố khoảng 9 km.
Cùng với di tích Cây Da đôi, Khu lưu niệm Nguyễn Thị Định là một trong những địa điểm về nguồn nổi tiếng, có ý nghĩa đặc biệt với những ai yêu mến và kính trọng vị nữ tướng anh hùng, cũng như những người quan tâm đến lịch sử, văn hóa và con người Bến Tre.
Hiện nay, khu lưu niệm không chỉ bảo tồn nhiều tư liệu, hiện vật quý giá mà còn phát triển thêm các công trình mới, đồng thời phục dựng mô hình tái hiện các sự kiện quan trọng trong cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của bà. Đây là một địa chỉ đỏ, thu hút cán bộ lãnh đạo, nhân dân và đặc biệt là thế hệ trẻ từ khắp mọi miền đất nước đến tham quan và tổ chức các sự kiện văn hóa, chính trị.
Vào ngày 28 tháng 7 âm lịch hàng năm, xã Lương Hòa phối hợp cùng Ban Quản lý Di tích tỉnh Bến Tre tổ chức lễ thắp hương và dâng hoa tưởng niệm ngày mất của nữ tướng Nguyễn Thị Định, thể hiện sự kính trọng và tri ân đối với một người anh hùng tài ba của dân tộc.
Khu lưu niệm Nguyễn Thị Định là điểm về nguồn vô cùng ý nghĩa tại tỉnh Bến Tre
2Hướng dẫn đường đi đến Khu lưu niệm Nguyễn Thị Định
Để đến Khu lưu niệm Nguyễn Thị Định từ Thành phố Hồ Chí Minh, bạn cần di chuyển tới Bến Tre trước. Tùy theo điều kiện và sở thích, bạn có thể chọn các phương tiện khác nhau như xe máy, ô tô cá nhân hoặc xe khách. Theo kinh nghiệm của nhiều du khách, xe khách là lựa chọn thuận tiện và dễ dàng nhất. Tuy nhiên, sau khi đến Bến Tre, bạn sẽ cần bắt taxi hoặc thuê xe máy để tiếp tục hành trình đến khu di tích.
Nếu bạn yêu thích sự tự do và muốn trải nghiệm phượt miền Tây, gợi ý bạn nên lựa chọn xe máy. Với phương tiện này, bạn có thể linh hoạt về lịch trình và thoải mái khám phá những cảnh sắc ven đường. Từ trung tâm thành phố Bến Tre, chỉ cần đi thẳng theo đường tỉnh lộ 885 khoảng 9 km, bạn sẽ đến xã Lương Hòa, huyện Giồng Trôm và dễ dàng tìm thấy Khu lưu niệm Nguyễn Thị Định.
Di tích tọa lạc trên tỉnh lộ 855 thuộc xã Lương Hòa, huyện Giồng Trôm
3Những trải nghiệm đặc sắc tại Khu lưu niệm Nguyễn Thị Định
3.1 Tìm hiểu về cuộc đời của nữ tướng Nguyễn Thị Định
Nguyễn Thị Định (sinh ngày 13/02/1920) là con út trong một gia đình 10 người con tại xã Lương Hòa, huyện Giồng Trôm, thường được mọi người gọi là Cô Ba. Khi vừa tròn 16 tuổi, bà đã bắt đầu tham gia cách mạng và đảm nhận nhiệm vụ liên lạc, truyền đơn, vận động quần chúng nhân dân đấu tranh. Vào năm 1946, bà là một thành viên trong đoàn cán bộ Khu 8 vượt biển ra miền Bắc gặp Bác Hồ nhằm báo cáo tình hình cách mạng trong miền Nam và xin chi viện, từ đó mở ra cung đường Hồ Chí Minh huyền thoại trên biển, tiền thân của các đoàn tàu không số về sau. Trở về quê nhà, tên tuổi của Cô Ba lại gắn liền với Phong trào Đồng Khởi 1960 và “Đội quân tóc dài” đã làm cho quân thù phải khiếp sợ.
Trong suốt quá trình hoạt động, bà nhiều lần bị quân địch bắt và tra tấn vô cùng dã man. Thế nhưng, tinh thần cách mạng của người con gái Bến Tre ấy vẫn rất kiên cường, một lòng chung thủy sắc son với dân tộc. Năm 1974, Cô Ba Định được phong hàm Thiếu tướng của Quân đội nhân dân Việt Nam – Một vị nữ tướng uy nghi, oai phong mà đôn hậu, đằm thắm và hết sức chân tình. Vào ngày 26/08/1992, Nguyễn Thị Định từ trần. Bà đã sống cuộc đời trọn vẹn với đất nước, quê hương và có nhiều đóng góp to lớn cho Tổ quốc, cho nhân dân.
Chân dung Cô Ba Định – Vị nữ tướng sống trọn một đời với non sông Tổ quốc
3.2 Tham quan một vòng Khu lưu niệm Nguyễn Thị Định
Khuôn viên và Nhà bia
Khu lưu niệm Nguyễn Thị Định rộng khoảng 15.000m2, được xây dựng khá giản dị với các công trình hết sức trang trọng trong một khuôn viên trồng rất nhiều cây cảnh và cây ăn quả, tạo cảm giác xanh tươi, thoáng mát. Cổng khu di tích được thiết kế theo kiểu dáng cổng tam quan thường thấy ở các đình làng vùng nông thôn Việt Nam xưa với nhiều hoa văn trang trí hình rồng, phượng rất đẹp mắt. Bước qua khỏi cổng tam quan, bạn sẽ bắt gặp Nhà bia. Nhà bia được xây cất theo lối kiến trúc cổ lâu tứ trụ, mái chồng hai tầng và lợp ngói vảy cá màu gạch tôm. Bên trong Nhà bia, sừng sững ngay ở giữa trung tâm là một khối đá hoa cương được tạc hình con rùa, trên mai đội một tấm bia đá khắc chữ Quốc ngữ ghi chép lại thân thế, cuộc đời và sự nghiệp của vị nữ tướng Nguyễn Thị Định.
Khuôn viên khu lưu niệm được trồng rất nhiều cây xanh 
Cảnh quan rộng rãi, thoáng đãng và hài hòa với thiên nhiên
Nhà bia nằm ngay sau cổng tam quan
Tấm bia đá ghi chép tiểu sử, cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Thị Định
Đền thờ
Đền thờ Nguyễn Thị Định được xây rất khang trang, cao ráo và thoáng mát theo kiểu tứ trụ, cột tròn, mái hai tầng có diềm uốn cong ở bốn góc và đầu cột, đầu hồi đều trang trí họa tiết cực kỳ tinh xảo. Đền có ba cửa ra vào, bao bọc xung quanh là một hành lang rộng. Chính giữa đền thờ đặt tượng chân dung Nguyễn Thị Định làm bằng đồng, đứng trang nghiêm trên bệ đá hoa cương trong trang phục áo bà ba với khăn rằn quấn quanh cổ – Hình ảnh được bà con xứ dừa in đậm trong tim mỗi khi nhớ đến Cô Ba.
Đền thờ với các họa tiết trang trí tinh xảo
Bàn thờ đặt tượng Nguyễn Thị Định bằng đồng trong trang phục áo bà ba và khăn rằn quấn quanh cổ
Phòng trưng bày
Khác với Khu lưu niệm Giáo sư Ca Văn Thỉnh, nơi đây không đặt mộ Nguyễn Thị Định mà có phòng trưng bày hình ảnh, tư liệu, hiện vật minh họa về cuộc đời cũng như sự nghiệp cách mạng của bà. Khu lưu niệm Nguyễn Thị Định đang bảo tồn rất nhiều hiện vật quý giá như áo bà ba, khăn rằn, áo gió, võng, bút, mắt kính, sổ tay… mà bà đã từng sử dụng trong suốt quá trình hoạt động cách mạng. Ngoài ra còn có một chiếc xe Honda 90 mà Cô Ba từng dùng để đi công tác ở Trung ương Cục miền Nam trước ngày 30/04/197, bộ bàn ghế làm việc và hội họp trong khoảng thời gian hoạt động bí mật tại nhà ông Trần Văn Thậm từ năm 1956 đến năm 1958, lá thư viết tay bà gửi cháu gái Nguyễn Thị Mẫn để thăm hỏi, động viên… Nhiều tư liệu, hiện vật được tìm kiếm và bổ sung thêm theo thời gian nên phòng trưng bày ngày càng phong phú hơn.
Phòng trưng bày tư liệu và các hiện vật mà Cô Ba từng sử dụng
Hình ảnh vị nữ tướng huyền thoại
Các công trình khác
Ngoài những công trình có sẵn, lãnh đạo tỉnh còn phục dựng lại Nhà làm việc của Nguyễn Thị Định ở căn cứ Tà Thiết thuộc tỉnh Bình Phước trong khuôn viên khu lưu niệm. Công trình này phục dựng theo nguyên mẫu tại căn cứ Tà Thiết với không gian sinh hoạt và nghỉ ngơi được thiết kế âm xuống lòng đất với độ sâu khoảng 1m. Trong Nhà làm việc còn có hầm chữ A ở ngay giữa vách, kết nối với một hào giao thông dùng để thoát hiểm dẫn vào rừng. Bên cạnh đó, Khu lưu niệm Nguyễn Thị Định hiện đang được phục dựng thêm những công trình khác như núi đá, thác nước và đặc biệt là cây đàn đá 5 tấn ở bên cạnh Nhà làm việc. Cây đàn đá chính là biểu tượng cho đồng bào dân tộc thiểu số đã bảo vệ bà Nguyễn Thị Định khi hoạt động cách mạng ở căn cứ Tà Thiết.
Phục dựng Nhà làm việc của Nguyễn Thị Định ở căn cứ tà Thiết trong khu lưu niệm
Khu lưu niệm Nguyễn Thị Định là một công trình đầy tự hào của người dân Bến Tre, mang sứ mệnh giáo dục các thế hệ trẻ về truyền thống cách mạng và những đóng góp to lớn của vị nữ tướng anh hùng đối với dân tộc. Hãy lưu lại địa điểm này vào cẩm nang du lịch của bạn và dành thời gian ghé thăm để khám phá, hiểu rõ hơn về cuộc đời và sự nghiệp của nữ tướng Nguyễn Thị Định, cũng như những giá trị lịch sử đáng trân trọng mà bà để lại cho đất nước.